Spijt – Charles den Tex

Een piepklein boekje (41 p.) van de schrijver van De macht van meneer Miller en Cel. Een heel ander boekje: eigenlijk gaat het over een midlifecrisis. Maar toch wel min of meer geschreven als ‘spannend’ boek: een man verdwijnt geheel onverwacht uit zijn eigen leven. En het verhaal heeft een toepasselijke titel: heeft-ie nou spijt, of krijgt-ie nou spijt? Zelfs al je dit boekje leest, weet je dat niet, want het heeft een open einde…
Leuk, goed geschreven verhaal.

Het huis van de zeven zusters – Elle Eggels

Dat dit boek helemaal niet mijn cup-of-tea is merkte ik al snel, dus ik heb er maar 29 bladzijden van gelezen voordat ik het weglegde. Minstens eenmaal per bladzijde is er een zinsnede als “toen de herfst al aan het daglicht begon te likken” (bah, denk ik dan) of “In de schemeruren van de realiteit vulde Sebastian de lucht met zorgeloosheid tot het stof danste op de vrolijke toenen die de zwaarmoedigheid overstemden die tussen de naden van de kasseien kroelde” (kun je niet normaal opschrijven wat je bedoelt, denk ik dan). Verder is het Nederlands soms gewoon abominabel: “De meeste meisjes op school  hadden vaak al vlekken in hun broek”. Brr, denk ik dan (en het is dus niet eens een vertaling ;-)). Kortom, niet aan mij besteed, dit boek, misschien wel aan een volgende lezer…

De ringen van Saturnus – W.G. Sebald

Dit boek (283 p.; vertaling Ria van Hengel) kocht ik als troostboek omdat de film die erover gemaakt is me zo tegenviel. Klinkt niet logisch, ik weet het, maar ik was nu eenmaal enige tijd geleden erg onder de indruk van Austerlitz van Sebald en omdat de film mijn verwachtingen niet waarmaakte, hoopte ik dat het boek dat wel zou doen. En het boek stelde niet teleur wat betreft schrijfstijl en originele manier van observeren, maar wel een klein beetje qua inhoud. Wordt in Austerlitz nog een verhaal verteld, hier niet. Dit boek is een verslag van een voettocht van de schrijver door Suffolk – een Engelse pelgrimage, zoals de ondertitel luidt. Dat inspireert de schrijver wel tot het noteren van interessante observaties, maar het mist de extra diepgang die het toevoegen van een ‘verhaal’ er waarschijnlijk aan had kunnen geven. Blijft over dat het boek, net als Austerlitz, heel goed en in een geheel eigen, mij zeker aansprekende, stijl is geschreven, zodat het toch een genot is om te lezen. Dit boek komt dus in de kast naast Austerlitz, en er komt vast nog wel eens een andere Sebald bij.

Roem – Daniel Kehlmann

Dit is het tweede boek (187 p.; vertaling Jacq Vogelaar) dat ik las van Kehlmann, en wat is het anders dan Het meten van de wereld! Dat is een soort historische non-fictieroman, dit is een bundel met fictieve verhalen over het leven met moderne communicatiemiddelen, in het bijzonder de mobiele telefoon. De verhalen zijn goed en krijgen een extra dimensie doordat ze raakvlakken hebben met elkaar. Zo komt in veel verhalen een soort ‘zoek jezelf’ boek voor van de schrijver Miguel Autistos Blancos, die zelf ook als hoofdpersoon in een van de verhalen optreedt. Twee andere verhalen gaan over een schrijver die een relatie heeft gekregen met

De roman in de viool – Natasha Solomons

In dit boek (372 p., vertaling Elvira Veenings) had ik wat moeite om op gang te komen. Vervolgens werd ik ondanks het hoge keukenmeidenromangehalte toch wel geraakt door de personages, dus hoopte ik dat het boek nog wat beter zou worden omdat het zich in de oorlog afspeelt en er dus volop kansen waren op een interessant verhaal. Daarbij bleef ik doorlezen omdat het verhaal zich afspeelt in een mooie omgeving en de natuurbeschrijvingen in het boek enorm goed zijn. Absoluut een pluspunt. Daarna werd ik echter toch in m’n verwachting teleurgesteld: het verhaal leuterde maar door. Tot ik zó ver was, dat ik het ook niet de moeite vond om het nog weg te leggen. Zodat ik helemaal aan het eind toch nog werd verrast door de ontroering die me overviel bij het muziekstuk in het laatste hoofdstuk. Wat er niet aan afdoet dat ik dit een te dik boek vind voor wat het mij als lezer die er vanwege de omvang behoorlijk wat tijd in heeft gestoken, heeft opgeleverd.

Een Nederlander in de wildernis – Luc Panhuysen

Zoals de ondertitel zegt: een boek (179 p.) over de ontdekkingsreizen van Robert Jacob Gordon (1743-1795) in Zuid-Afrika. Omdat ik indertijd zo genoten heb van The Mapmaker’s Wife begon ik er vol interesse aan, maar helaas vond ik dit boek een stuk minder pakkend. In het boek worden vier van de vijf reizen die Gordon heeft gemaakt beschreven (van de eerste was er, geloof ik, geen verslag) en nadat ik twee van de vier beschrijving had gelezen heb ik het boek langdurig weggelegd. Het toen toch maar weer opgepakt en toch uitgelezen, al bleef het lezen nogal moeizaam gaan. Ik denk dat dat kwam omdat het boek niet erg goed geschreven is. Soms gaat de schrijver binnen een alinea op – voor mij – onnavolgbare manier over op

Grote verwachtingen – Pieter Steinz

Dit boekje (104 p.) over ‘opgroeien in de letteren in 25 schema’s’, zoals de ondertitel luidt, is een verschrikkelijk leuk boekje dat eigenlijk ronduit gevaarlijk is als je boekenkast al vol staat met van alles dat je nog wilt lezen, en waar je niet aan toe komt. Want door dit boekje wil je ook nog eens (bijna) alle boeken lezen die Steinz hierin noemt. En dan bedoel ik niet alleen de 25 besproken boeken. Gelukkig heb ik er daarvan 16 al gelezen (maar er  zitten er ook een paar bij die ik nogmaals wil lezen). Maar dat helpt niet echt. Want de schema’s staan vol met boeken waardoor  de besproken schrijver is beïnvloed en met boeken die je na het besproken boek zou kunnen/willen lezen. Deels omdat ze hetzelfde of een vergelijkbaar thema hebben als het besproken boek, deels omdat ze in dezelfde literaire lijn liggen. En Steinz benoemt die allemaal op een manier waarop je er eigenlijk liefst gelijk aan zou willen beginnen. Dus ga er maar aan staan. Voorlopig kan ik misschien het best proberen eerst de negen door mij nog niet gelezen boeken tot me te nemen. En als ik dan ooit nog om iets te lezen verlegen zit, weet ik waar ik te rade kan gaan…

IFFR 2012 – vrijdag 3 februari

House Party 18’
IFFR beschrijving:

Zoon Dan organiseert een wilde houseparty als zijn moeder van huis is. De buren klagen tegen haar over de overlast, maar was het echt zo erg? Voorfilm bij Visiting Room.
Bij thuiskomst uit Boekarest verwelkomen de buren Neli met verhalen over de overlast van het wilde feest dat haar 17-jarige zoon Dan in haar afwezigheid had georganiseerd. Dan heeft echter een andere versie. Neli kende haar buren niet zo goed als gedacht. Uitstekend geacteerde fictie uit Roemenië.

Eigen indruk:
Best een aardige film. Wat kunnen die (buur)vrouwen babbelen, zeg! Kan nooit in een script zijn gezet, toch?

IFFR 2012 – donderdag 2 februari

The interceptor from my hometown  90‘

IFFR beschrijving:
Klasgenoot van de filmmaker onthult zijn geheime bezigheid: het onderscheppen van mensen die hun recht zoeken. Zo werkt het systeem. De filmmaker volgt de onderschepper van vroeg tot laat door Peking en laat hem zonder onderbreken zijn verhaal doen. Het resultaat is uniek en verbluffend.
De veelzijdige en productieve documentairemaker Zhang Zanbo maakt met even veel gemak een goed onderbouwde en fraai gecomponeerde film als Falling from the Sky (2010), als een 'spontane' film, zodra een kans zich voordoet. Hij is dan de filmmaker met de camera altijd in de aanslag.
Aan het eind van 2010 kreeg de Zhang een telefoontje van een oud-klasgenoot. De twee, die elkaar in geen

IFFR 2012 – woensdag 1 februari

Unfair World 118’
IFFR beschrijving:
Het is niet makkelijk om eerlijk te zijn in een oneerlijke wereld. Sotiris heeft het bijna opgegeven. Gelukkig heeft hij nog zijn werk als politieagent, waarmee hij op bescheiden manier kan strijden tegen het systeem. Een heerlijk weemoedige komedie, met onmiskenbare invloeden van Kaurismäki en Tati.
Sotiris is een politieman aan de vooravond van zijn pensioen; zijn werk bestaat uit het ondervragen van verdachten. Op een dag besluit hij dat hij alleen nog maar rechtvaardig wil zijn - een beslissing die ervoor zorgt dat al zijn ondervraagden vrijuit gaan, en dat hij tijdens een omkoopmissie voor rechtvaardigheid een fatale fout begaat.
Dora, een opportunistische schoonmaakster die net als iedereen wanhopig het hoofd boven water tracht te

IFFR 2012 – dinsdag 31 januari

Rat Fever 110’
IFFR beschrijving:
Opzwepend verslag van vrijheid en liefde in de marges van het tropische Recife. Anarchistisch dichter Zizo valt voor de nuchtere Eneida, terwijl zijn vrienden zich overgeven aan seks, drugs en ander hedonisme. Kleurrijke zwart-witfilm dus, deze nieuwe film van Tiger Award-winnaar Assis (Bog of Beasts, 2007).
Rat Fever is het met veel alcohol overgoten verhaal van een onbeantwoorde liefde. De dichter Zizo, een anarchist pur sang, is verloren zodra hij de nuchtere Eneida ontmoet. Zij wil best zijn muze zijn, maar verder dan dat gaat ze niet - en dat terwijl in Zizo's vriendenkring, bestaande uit maatschappelijke losers, bohemiens

IFFR 2012 – maandag 30 januari

A Temple 146’
IFFR beschrijving:
Luchtige zwarte komedie over gemoedstoestanden. De jonge dorpeling Kesha krijgt bezoek van God. De satire uit, in een aantrekkelijke vorm, scherpe kritiek op geloof, maatschappelijke veranderingen en politieke ideeën over de ontwikkelingen in het hedendaagse India.
Geestige en bij vlagen lyrische zwarte komedie die zich afspeelt in een dorpje in de Indiase deelstaat Maharashtra, waar een eenvoudige jongeman in zijn slaap een onverwacht goddelijk visioen krijgt. Kesha wordt bezocht door de god Dutta en deze veelbelovende ervaring heeft gevolgen voor de dagelijkse gang van zaken in de gemeenschap. Kesha wordt een belangrijk man, maar zijn nieuwe positie in de schijnwerpers zet hem ook onder druk. De verkiezingen komen eraan en plaatselijke politici hebben tegenovergestelde meningen over Kesha’s verhaal.

Deze intrigerende film gaat over actuele kwesties: de opstelling van de mens tegenover het geloof wordt in twijfel getrokken, en ook de onoprechtheid van op macht en geld beluste figuren en de algehele corruptie worden aangekaart. Kesha - overtuigend neergezet door Girish Kulkarni, die zelf ook een scriptschrijver en regisseur is - houdt gedurende de hele film de spanning erin. Dit is de derde speelfilm van een van de interessantste Indiase regisseurs (Umesh Vinayak Kulkarni) van dit moment.
Eigen indruk:
Een heel mooie en interessante Indiase film. Met, volgens de toelichtster, ook muziek erin, om het Indiase publiek te bekoren. Maar voor het westerse publiek was dat volgens mij ook heel mooi. En het verhaal was bijzonder, modern, maar toch ook bijzonder Indiaas. Hoe een dorp gegrepen raakt door de commercie doordat een simpele dorpeling een heilige heeft gezien, men daar een tempel voor bouwt, en plots – in the middle of nowhere – gigantische aantallen dwepende gelovigen trekt waaraan van alles verkocht kan worden. Wervelen.

38 Témoins, 104’ 13.00-14.44
IFFR beschrijving:
Een brute moord in Le Havre. 38 mensen zijn getuige geweest, maar zeggen niets gezien of gehoord te hebben. Een beklemmende, ontroerende en mooi gedraaide film met een sterke cast, onder wie Yvan Attal, Sophie Quinton en Nicole Garcia. Belvaux laat scherp zien wat angst en schaamte doen met een mens.
Voor een appartementencomplex in de Franse havenstad Le Havre wordt een studente in het holst van de nacht op gruwelijke wijze om het leven gebracht. De 38 bewoners zeggen niets te hebben gezien of gehoord. Totdat een van hen, de introverte loods Pierre (Yvan Attal), besluit het grote stilzwijgen te doorbreken. Hij bekent aan de politie te zijn opgeschrikt door een wanhopige oerschreeuw. Een schreeuw die zijn medebewoners onmogelijk kan zijn ontgaan.
Maar waarom schoten zij het slachtoffer, net als Pierre, dan niet te hulp? Waarom ontkennen ze collectief getuige te zijn geweest van de moord? Was het lafheid, schaamte, angst? Het zijn vragen die de getraumatiseerde Pierre blijven achtervolgen, en die ook regisseur Belvaux (La trilogie) openlijk stelt. Zijn boekverfilming (openingsfilm IFFR 2012) is een onbevooroordeeld onderzoek. Waarom hebben mensen de neiging bepaalde zaken in de doofpot te stoppen? 38 témoins is een diepgravende psychologische studie en een beklemmend moordmysterie ineen. De onderkoelde cinematografie en de ingehouden soundtrack verhogen subtiel de spanning.
Eigen indruk:
Een bijzondere film. Mooie beelden, intrigerend gebeuren, maar wel een stuk trager dan ik eerder zag van Belvaux. Toch zeer de mooie waard, ook al vanwege de psychologische ontwikkeling: waarom doe je niets als je iemand aangerand ziet worden op straat, en wat doet het voor je relatie als je dit bekent aan je geliefde.

Hurdy Gurdy 3’
IFFR beschrijving:
Heerlijke, vrolijkmakende miniatuurfilm, gemaakt met speciale lenzen. Alles en iedereen is continu in beweging. Maar is het echt, wat we zien?
'Hurdy gurdy' is de Engelse term voor een draaiorgel dat steeds dezelfde deuntjes speelt, net als de mensen, auto's, schepen en treinen die constant in beweging zijn in deze miniatuurfilm. Een onderzoek naar realiteitsgehalte met behulp van speciale lenzen die voor architectuurfotografie werden ontworpen. Van Daniel Seideneder  en Daniel Pfeiffer.
Eigen indruk:
Leuk filmpje, verder geen woorden aan vuil maken ;-)
Oslo, August 31st, 95’ 16.30-18.05
IFFR beschrijving:
Regisseur Joachim Trier (Reprise) doet geen moeite de Scandinavische clichés over depressies en zelfmoordstatistieken te ontkrachten: zijn net afgekickte hoofdpersoon denkt, slenterend door Oslo, aan weinig anders. Een gefrustreerde loser en luchtige melancholie - hoe zeg je ‘nouvelle vague’ op z’n Noors?
Aan de vooravond van zijn ontslag uit een ontwenningskliniek krijgt de 34-jarige Anders alvast één dag verlof om een sollicitatiegesprek te kunnen voeren. Hij neemt de gelegenheid te baat om oude vrienden op te zoeken en schijnbaar doelloos rond te dolen in 'zijn' Oslo, gekleurd door het laatste zomerlicht. Maar de mislukte zelfmoordpoging die we hem aan het begin van de film zien plegen, kleurt alles wat erop volgt: het onderwerp suïcide is nooit ver weg in de gesprekken die hij voert.
Oslo, August 31st is (losjes) gebaseerd op de roman Le feu follet (1931) van Pierre Drieu La Rochelle, die in 1963 ook door Louis Malle verfilmd werd. Dat lijkt geen toeval: Trier (een verre neef van Lars Von Trier) verwijst met de bedrieglijke lichtvoetigheid, de achterliggende melancholie en enkele stilistische trekjes van zijn film openlijk naar de Franse nouvelle vague. Maar dan met de indringende helderheid van het Noorse licht, en een door en door hedendaagse insteek.
Eigen indruk:
Een bijzonder aangrijpend verhaal over een junk die na een zware afkickperiode ‘naar buiten’ mag/moet omdat hij een baan kan krijgen en dus eigenlijk weer zo goed als op de been is. Helaas niet echt, zodat het dramatisch met hem afloopt. Mooi gefilmd, houdt de aandacht vast, ondanks het bepaald deprimerende verhaal – waarvan de deprimerendheid overigens pas geleidelijk aan duidelijk wordt. Heel knap.

La leggenda di Kaspar Hauser,  90’ 19.00-20.30
IFFR beschrijving:
De historische Kaspar Hauser krijgt een update voor de 21ste eeuw: in deze surrealistische post-western, in fraai zwart-wit, spoelt Kaspar aan op een desolate mediterrane kust, waar men van hem een dance-dj wil maken. Met muziek van Vitalic en met Vincent Gallo in een dubbelrol als sheriff en pusher.
Vincent Gallo speelt een dubbele hoofdrol in de Italiaanse versie van de legende van Kaspar Hauser, een mysterieuze jongen die in 1828 opdook in de straten van Neurenberg en nauwelijks kon spreken. Zijn (volgens sommigen koninklijke) afkomst en geschiedenis konden nooit verklaard worden.
In deze absurdistische versie van regisseur Davide Manuli spoelt de in trainingsbroek en koptelefoon gehulde Kaspar Hauser aan op het strand van een praktisch onbewoond eilandje, waar hij wordt gevonden en als de verlosser opgenomen door de ook als dj optredende The Sheriff (Gallo). The Duchess, die heerst over de piepkleine gemeenschap op het eiland, voelt zich bedreigd door de blonde jongen en stuurt The Pusher (wederom Gallo) erop uit om de zaken te regelen. In korte hoofdstukjes, die steeds bestaan uit één lange take, met minimale, vervreemdende dialogen, wordt het verhaal van Hauser verteld. Alles speelt zich af in zwart-wit, tegen de sobere achtergrond van verlaten stranden en dorpen, ondersteund door de stuwende ritmes van Vitalic.
Eigen indruk:
Hm, vooral een vreemd en weinig om het lijf hebbend verhaal. Zwart/wit, wat in dit geval wel passend is, maar toch een beetje jammer blijft. Ik was bij de keuze afgegaan op de vliegende schotel uit de trailer, maar die heeft weinig met de rest van de film te maken. Ik vond de muziek wel aansprekend en was verder nogal geïntrigeerd door de vrouw die Kaspar speelde en er tegelijk mannelijk en vrouwelijk uitzag, maar verder is dit vooral een kunstenaarsfilm voor filmfreaks, lijkt me. Waarvan de beelden je overigens best wel een tijdje bijblijven…